Της Ελευθερίας Αρλαπάνου
Εν μέσω ισχυρών πιέσεων από τους πιστωτές για απτή πρόοδο σε κρίσιμες μεταρρυθμίσεις, ώστε να ξεκινήσει πάλι η αξιολόγηση από την τρόικα και να καταστεί δυνατή εγκαίρως η ολοκλήρωσή της, ώστε έως τις 18 Δεκεμβρίου να έχουν μπει στην τελική ευθεία οι αποφάσεις για προληπτική γραμμή πίστωσης και χρέος, εντείνονται οι διαβουλεύσεις στο εσωτερικό της κυβέρνησης για τη διαμόρφωση της ελληνικής «γραμμής».
Η αβεβαιότητα για το εάν η Ελλάδα θα ακολουθήσει ορθή οικονομική πολιτική την επόμενη μέρα «κτυπά» τις αγορές, προειδοποιεί ο διοικητής της ΤτΕ Γ. Στουρνάρας. Την ίδια ώρα, στο παρασκήνιο, οι τεχνοκράτες ξεσκονίζουν τα αριθμητικά δεδομένα και τους όρους του νέου προληπτικού προγράμματος στήριξης.
«Το ρολόι κτυπά και το γνωρίζουμε όλοι. Ακόμη και εάν αφαιρούσαμε από την ατζέντα το 50% των θεμάτων, υπό άλλες συνθήκες θα συζητούσαμε μήνες για να ολοκληρωθεί η διαπραγμάτευση. Τώρα όμως, τα πράγματα είναι διαφορετικά». Κάπως έτσι, επιφανές μέλος της «οικογένειας» των πιστωτών περιγράφει, μιλώντας στην «Η», το ασφυκτικό πλαίσιο στο οποίο αναμένεται να γίνει η τελευταία «εμφάνιση» της τρόικας, στην Αθήνα, υπό τη σημερινή της μορφή. Μία αξιολόγηση που φέρει μεγάλο διακύβευμα, αφού η ολοκλήρωσή της είναι προαπαιτούμενο των πιστωτών για να «ξεκλειδώσει» η συμφωνία για το προληπτικό πρόγραμμα στήριξης αλλά και τη νέα αναδιάρθρωση του χρέους, μέσα στον Δεκέμβριο.
Αυτά τα 24ωρα εντείνονται οι διεργασίες στο εσωτερικό της κυβέρνησης, ώστε να οριστικοποιηθεί και να αποσταλεί στην τρόικα η ατζέντα της ελληνικής πλευράς ενόψει των συζητήσεων. Κάτι που θέτει ως προαπαιτούμενο η τρόικα για την επανέναρξη των συνομιλιών, ζητώντας πρακτικά «προσύμφωνο» σε κρίσιμα ζητήματα, ώστε να μπει στην τελική ευθεία η διαπραγμάτευση.
Πιέζουν, χρόνος και αγορές
«Πρέπει να περάσουμε δέκα κλωστές από μια βελόνα», είναι το μήνυμα που εκπέμπουν στελέχη της τρόικας, όπου περισσεύει ο προβληματισμός μεταξύ των τεχνοκρατών για την προοπτική έγκαιρης ολοκλήρωσης των διαπραγματεύσεων, στον χρόνο που επιδιώκει η ελληνική πλευρά.
«Πρέπει να περάσουμε δέκα κλωστές από μια βελόνα», είναι το μήνυμα που εκπέμπουν στελέχη της τρόικας, όπου περισσεύει ο προβληματισμός μεταξύ των τεχνοκρατών για την προοπτική έγκαιρης ολοκλήρωσης των διαπραγματεύσεων, στον χρόνο που επιδιώκει η ελληνική πλευρά.
«Εμείς στο Παρίσι, είχαμε επισημάνει πως θα έπρεπε να έχουμε στα χέρια μας ένα πλαίσιο διαπραγμάτευσης. Τι μπορεί να κάνει η ελληνική πλευρά και τι όχι, για να διαμορφώσουμε μια ορθή βάση συζήτησης. Δεν μπορώ να πω ότι έχουμε δει σημαντική πρόοδο από τότε έως τώρα», υποστηρίζει. Αποτυπώνοντας με τον τρόπο αυτό την ένταση των πιέσεων προς την Αθήνα, πενήντα περίπου μέρες πριν από τη Σύνοδο Κορυφής της Ε.Ε. στις 18 Δεκεμβρίου, που για την Ελλάδα είναι ορόσημο για την επίτευξη πλήρους συμφωνίας.
Μάλιστα, οι πιστωτές φέρονται διατεθειμένοι να «κατέβουν» στη διαπραγμάτευση, με μαξιμαλιστική διάθεση, ιδίως αφού πρόκειται για την τελευταία φορά που μπορούν να ασκηθούν τέτοιου εύρους πιέσεις προς την Ελλάδα. Όπως και να εξελιχθούν τα πράγματα, το νέο σχήμα εποπτείας θα είναι σαφώς διαφορετικό σε σχέση με ότι γνωρίζαμε έως τώρα, αφού καλώς εχόντων των πραγμάτων το καινούργιο πλαίσιο ελέγχων θα απέχει από τον καθαρά ταμειακό χαρακτήρα, που είχαν οι αξιολογήσεις στο πλαίσιο των Μνημονίων.
Πάντως, το γεγονός ότι η διαπραγμάτευση θα διεξαχθεί υπό τη διαρκή πίεση και των αγορών, στις ελληνικές μετοχές και τα ομόλογα αποτελεί ένα απρόβλεπτο «βαρίδι» για την Αθήνα, που στήριζε πολλά, πριν από το «κραχ» στις αγορές, στη δυνατότητα άντλησης κεφαλαίων από ιδιώτες επενδυτές ομολόγων, με ανεκτό κόστος στην εποχή μετά το Μνημόνιο.
Οι αγορές αποδόμησαν, τελικά, το success story
Μεγάλος, παράγοντας Χ παραμένει το πολιτικό ρίσκο. «Πριν από λίγους μήνες, το πολιτικό ρίσκο δεν ήταν κάτι που συγκινούσε τους επενδυτές», εκμυστηρεύεται Έλληνας τεχνοκράτης. «Σήμερα, έχουμε μια διαφορετική εικόνα. Άλλωστε, οι αγορές είναι νευρικές οντότητες, το ευρωπαϊκό περιβάλλον δεν βοηθά, ενώ και η ελληνική κυβέρνηση δεν είχε τους καλύτερους δυνατούς χειρισμούς μετά τις ευρωεκλογές», εκτιμά η ίδια πηγή, κάνοντας λόγο για ταχεία αποδόμηση του success story, με όχι άμοιρη ευθυνών και την ελληνική πλευρά.
Μεγάλος, παράγοντας Χ παραμένει το πολιτικό ρίσκο. «Πριν από λίγους μήνες, το πολιτικό ρίσκο δεν ήταν κάτι που συγκινούσε τους επενδυτές», εκμυστηρεύεται Έλληνας τεχνοκράτης. «Σήμερα, έχουμε μια διαφορετική εικόνα. Άλλωστε, οι αγορές είναι νευρικές οντότητες, το ευρωπαϊκό περιβάλλον δεν βοηθά, ενώ και η ελληνική κυβέρνηση δεν είχε τους καλύτερους δυνατούς χειρισμούς μετά τις ευρωεκλογές», εκτιμά η ίδια πηγή, κάνοντας λόγο για ταχεία αποδόμηση του success story, με όχι άμοιρη ευθυνών και την ελληνική πλευρά.
Γρίφος, ο χρόνος διεξαγωγής των εκλογών
«Ποια είναι η καλύτερη στρατηγική για τον Αντ. Σαμαρά; Αυτό είναι ένα καλό ερώτημα», σχολιάζει ξένος αξιωματούχος, μεταφέροντας την αίσθηση πως για την τρόικα όλα τα σενάρια είναι ανοικτά, ακόμη και εκείνο ενός αιφνιδιασμού από την κυβέρνηση. Δεν λέμε πως δεν θα μας εξέπληττε εάν προκηρύσσονταν πρόωρες εκλογές την ερχόμενη εβδομάδα, αλλά σίγουρα δεν θα προκαλούσε μια τέτοια εξέλιξη τον σεισμό που θα έφερνε σε άλλες χρονικές στιγμές, λέει χαριτολογώντας η ίδια πηγή.
«Ποια είναι η καλύτερη στρατηγική για τον Αντ. Σαμαρά; Αυτό είναι ένα καλό ερώτημα», σχολιάζει ξένος αξιωματούχος, μεταφέροντας την αίσθηση πως για την τρόικα όλα τα σενάρια είναι ανοικτά, ακόμη και εκείνο ενός αιφνιδιασμού από την κυβέρνηση. Δεν λέμε πως δεν θα μας εξέπληττε εάν προκηρύσσονταν πρόωρες εκλογές την ερχόμενη εβδομάδα, αλλά σίγουρα δεν θα προκαλούσε μια τέτοια εξέλιξη τον σεισμό που θα έφερνε σε άλλες χρονικές στιγμές, λέει χαριτολογώντας η ίδια πηγή.
Μάλιστα, τους τελευταίους μήνες φέρεται να έχουν πυκνώσει οι επαφές στελεχών των πιστωτών με επιφανή μέλη της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Ορισμένες πηγές διατηρούν, δε, ζωντανό το σενάριο να ζητηθεί από τον Αλέξη Τσίπρα να συναινέσει σε μια συμφωνία για την επόμενη μέρα στη χώρα, σε μια κίνηση που θα διαμορφώσει ίσως και το δίλημμα της επερχόμενης εκλογικής αναμέτρησης.
Η Αθήνα αποστέλλει την ατζέντα της
Τις ελληνικές προτάσεις προς την τρόικα για τα ανοικτά θέματα της αξιολόγησης, αφού θα έχει μεσολαβήσει συμφωνία εντός της κυβέρνησης, αναμένεται να αποστείλει η Ελλάδα τις προσεχείς μέρες. Με βάση τον αρχικό σχεδιασμό, τα τεχνικά κλιμάκια αναμένεται να πιάσουν δουλειά στην Αθήνα ίσως και την ερχόμενη εβδομάδα, και με ορόσημο το Eurogroup της 6ης Νοεμβρίου να «κλειδώσει» η επιστροφή των επικεφαλής έως τις 15 Νοεμβρίου.
Τις ελληνικές προτάσεις προς την τρόικα για τα ανοικτά θέματα της αξιολόγησης, αφού θα έχει μεσολαβήσει συμφωνία εντός της κυβέρνησης, αναμένεται να αποστείλει η Ελλάδα τις προσεχείς μέρες. Με βάση τον αρχικό σχεδιασμό, τα τεχνικά κλιμάκια αναμένεται να πιάσουν δουλειά στην Αθήνα ίσως και την ερχόμενη εβδομάδα, και με ορόσημο το Eurogroup της 6ης Νοεμβρίου να «κλειδώσει» η επιστροφή των επικεφαλής έως τις 15 Νοεμβρίου.
1. Ασφαλιστικό: Αν και η τρόικα φαίνεται να μην πορεύεται με ενιαία γραμμή στο θέμα, από ορισμένες πλευρές, κυρίως από την Ευρώπη, ανοίγουν παράθυρο ανοχής όσον αφορά στην ανάγκη προώθησης, άμεσα, παραμετρικών αλλαγών.
2. Εργασιακά :Η Αθήνα παραμένει στην κόκκινη γραμμή να μη συζητηθούν ομαδικές απολύσεις και λοκ - άουτ, ενώ συζητά διορθωτικές αλλαγές στον συνδικαλιστικό νόμο.
3. Προϋπολογισμός 2015 :Κεντρική ελληνική θέση είναι ότι δεν απαιτούνται νέα, δημοσιονομικά, μέτρα το 2015. Στο τραπέζι βρίσκονται και οι φοροελαφρύνσεις ενόψει της κατάθεσης του τελικού σχεδίου του προϋπολογισμού του 2015, έως τις 21 Νοεμβρίου, ενώ αντιρρήσεις εκφράζουν ήδη κύκλοι των πιστωτών και για τη ρύθμιση των ληξιπρόθεσμων οφειλών προς την εφορία και τα Ταμεία.
4. Ενιαίο μισθολόγιο στο Δημόσιο: Πρόκειται για μια δημοσιονομικά ουδέτερη ρύθμιση. Στο επίκεντρο βρίσκονται χαμηλότερες αποδοχές για τους νεοεισερχόμενους, για διετή δοκιμαστική περίοδο, παροχή μπόνους και υψηλότερων αμοιβών για θέσεις ευθύνης, ενώ «αγκάθι» παραμένει το θέμα της προσωπικής διαφοράς.
5. Αναδιάρθρωση καθεστώτος ΦΠΑ: Η κυβέρνηση δεν συζητά κατάργηση των μειωμένων κατά 30% συντελεστών στα νησιά του Αιγαίου, ενώ φαίνεται να επανεξετάζει όλο το πλαίσιο με τις εξαιρέσεις και απαλλαγές από το καθεστώς του ΦΠΑ που ισχύει σήμερα.
Παρέμβαση Γ. Στουρνάρα
Ιός αβεβαιότητας κτυπά τις αγορές
Ιός αβεβαιότητας κτυπά τις αγορές
Τις ισχυρές αναταράξεις στις αγορές τις τελευταίες μέρες, που έστειλαν ηχηρό μήνυμα, εντός και εκτός Ελλάδας, σχολιάζει μιλώντας στην «ΗτΣ» ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδας Γ. Στουρνάρας. «Αυτή τη στιγμή υπάρχει το παράδοξο, τα θεμελιώδη μεγέθη να κινούνται ομαλά, ενώ οι αγορές εμφανίζουν αναταράξεις», σημειώνει ο διοικητής.
«Η σημαντικότερη εξήγηση αυτού του γεγονότος, κατά την άποψή μου, έχει να κάνει με την αβεβαιότητα που υπάρχει σχετικά με το εάν, σε μεσοπρόθεσμη περίοδο, η Ελλάδα θα συνεχίσει την οικονομική πολιτική, που συνέβαλε στη δημιουργία πρωτογενών πλεονασμάτων και στη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας, ή όχι», εκτιμά ο Γ. Στουρνάρας.
Το μίνι κραχ στις αγορές ομολόγων και μετοχών τον Οκτώβριο προκάλεσε έντονο προβληματισμό στο εσωτερικό της χώρας αλλά και στο εξωτερικό, σε μια περίοδο που και η ίδια η Ευρωζώνη βρίσκεται σε κρίσιμη καμπή.
Πρέπει να σημειωθεί πως η απόδοση του ελληνικού δεκαετούς ομολόγου κινήθηκε και χθες στην περιοχή του 8%, με οριακές τάσεις αποκλιμάκωσης, παραμένοντας ωστόσο σε επίπεδα απαγορευτικά για τη διενέργεια νέων εκδόσεων από το Δημόσιο, άμεσα. Κάτι που επιδίωκε η ελληνική πλευρά, ιδίως ενόψει των διαπραγματεύσεων για τους όρους του σχεδίου της επόμενης μέρας, μετά την ολοκλήρωση φέτος του δευτέρου προγράμματος προσαρμογής.