
Φουντώνουν τα σενάρια για «πλιάτσικο» που πιθανότατα έχει γίνει στο εκπληκτικό μνημείο του λόφου Καστά.
Του Γιώργου Βαϊλάκη
Ως ισχυρότατη ένδειξη τυμβωρυχίας εκλαμβάνεται πλέον από τους περισσότερους αρχαιολόγους το μαρμάρινο κεφάλι της ανατολικής Σφίγγας που αποκαλύφθηκε, σχεδόν ακέραιο, την Τρίτη στο εσωτερικό του τύμβου Καστά στην Αμφίπολη.
Το ενδεχόμενο να βρεθεί ακόμη και η τέφρα, υπολείμματα του νεκρού της Αμφίπολης, αφήνουν οι αρχαιολόγοι, την ίδια στιγμή που φουντώνουν τα σενάρια για «πλιάτσικο» που πιθανότατα έχει γίνει στο εκπληκτικό μνημείο του λόφου Καστά. Ενας εξ αυτών, ο κορυφαίος αρχαιολόγος Πέτρος Θέμελης, έπειτα από τα νέα ευρήματα λέει χαρακτηριστικά: «Ναι, ο τάφος είναι συλημένος δεν το λέω μόνον εγώ - επιτέλους, το λένε και άλλοι. Ηταν προφανές, σε εμένα τουλάχιστον από την πρώτη στιγμή, από την είσοδο.
Τα σπασμένα κεφάλια και τα φτερά των Σφιγγών, η απουσία των συνδέσμων από σίδερο και μολύβι ήταν ενδείξεις. Ποιος τα πήρε αυτά; Οι σεισμοί και τα φυσικά φαινόμενα δεν ενδιαφέρονται για τα μέταλλα, ούτε για τα κεφάλια των Σφιγγών. Οι άνθρωποι είναι οι άρπαγες που κυνηγούν τα μέταλλα, κυνηγούν το χρυσάφι και τα πολύτιμα αντικείμενα και προβαίνουν σε βαρβαρότητες και βανδαλισμούς. Και εμείς τα αποδίδουμε στη φύση, αλλά, είναι οι άνθρωποι, οι κάτοικοι του ελλαδικού χώρου οι κατά καιρούς τυμβωρύχοι». Και προσθέτει: «Από τη στιγμή που έκλεινε η πόρτα, που έφραζε, το μνημείο ήταν πόλος έλξης.

Ηξεραν όλοι περί τίνος πρόκειται, δεν ήταν μόνο οι συγγενείς που παρακολουθούσαν τις κηδείες, όλος ο κόσμος ήξερε ότι οι άνθρωποι που ενταφιάζονταν σε αυτά τα λαμπρά μνημεία ήταν πάμπλουτοι και ότι έκρυβαν μέσα θησαυρούς για τη μετά θάνατον ζωή τους. Η 'πίστη', ότι θα πάρουμε μαζί μας όλα τα πλούτη θα μας καταστρέψει... Αλλά είναι στην ανθρώπινη φύση αυτά, δυστυχώς...». Κατά τα άλλα, στον Τύμβο Καστά της Αμφίπολης οι ανασκαφικές εργασίες στον τρίτο και μάλλον κυρίως ταφικό θάλαμο έχουν προχωρήσει, καθώς απομακρύνθηκε το μεγάλο τμήμα της μαρμάρινης πόρτας που βρέθηκε στην επίχωση.

Λόγω του όγκου και του βάρους του συγκεκριμένου ευρήματος, αλλά και της στενότητας του χώρου, οι εργάτες δυσκολεύτηκαν πολύ να μετακινήσουν τα θραύσματα των θυρών. Γι' αυτό και δεν προχώρησαν στην περαιτέρω ανασκαφή του χώρου μπροστά (βόρεια) από το ψηφιδωτό της Περσεφόνης όπου αναμένονται νέα ευρήματα, τα οποία ενδεχομένως να ρίξουν περισσότερο φως στο πυκνό μυστήριο της ανασκαφικής διαδρομής.